W tym artykule omówimy:
Co wpływa na efektywność pracy pompy ciepła i jak ją obliczyć?
Do prawidłowego określenia efektywności pompy ciepła wykorzystujemy dwa bardzo ważne współczynniki: COP i SCOP. Przed zakupem pompy ciepła dobrze jest uwzględnić klasę energetyczną urządzenia, ponieważ będzie ona wpływać na koszty jego eksploatacji. Im wyższy współczynnik COP, tym pompa ciepła potrzebuje mniej energii elektrycznej do wytworzenia odpowiedniej ilości ciepła dla domu w porównaniu z pompą o mniejszej wartości tego współczynnika. Ten parametr nie jest stały i zależy od budowy urządzenia oraz warunków, w jakich będzie pracować.
Jak obliczyć współczynnik COP?
Współczynnik COP to proporcja pomiędzy wyprowadzoną z urządzenia energią (QHP), a wykorzystaną energią elektryczną (ELL) w określonych warunkach zewnętrznych.
COP = QHP / EEL
np.
2 kW to energia dodatkowo pobrana w postaci prądu
7 kW to energia ze źródła, jakim jest pompa ciepła (darmowa)
2 kW + 7 kW = 9 kW
COP = 9 kW / 2 kW = 4,5kW
Z obliczeń wynika, że zapotrzebowanie tego konkretnego domu na ciepło wynosi 9kW. Pompa pobiera z otoczenia 7kW darmowej energii i 2kW dodatkowej energii w postaci prądu do jej uruchomienia i prawidłowego działania. Z 1kW energii elektrycznej jesteśmy w stanie, dzięki tej pompie otrzymać 4,5kW energii z darmowego źródła. Im lepsza pompa ciepła, tym współczynnik COP jest wyższy, a co za tym idzie, będziemy potrzebować do jej działania niewielkiego nakładu w postaci energii elektrycznej, za którą dodatkowo płacimy.
Porównując urządzenia na podstawie tego współczynnika, upewnijcie się, że ich producenci podają je w odniesieniu do tej samej normy. Obecnie dane odnoszą się do normy PN-EN 14511, jednak można spotkać informacje obliczane na podstawie starej normy PN-EN 255. Różnica między nimi wynosi nawet kilka procent i wynika z założeń, na podstawie których wyliczany jest współczynnik.
Nowe normy nakazują producentom prezentować współczynnik COP w pięciu charakterystycznych punktach pomiarowych dla temperatur: +12, +7, +2, -7 i -15°C. Określa również, że różnica dla wody powinna wynosić 5°C, a współczynnik musi uwzględnić energię pomp obiegowych, która jest niezbędna do działania całej instalacji.
Europejski Znak Jakości dla Pomp Ciepła (EHPA-Q)
Znak EHPA-Q przyznawany jest jedynie niezawodnym, energooszczędnym i wysokiej jakości produktom. Potwierdza jakość wykonania, a jego zdobycie jest jednoznaczne ze spełnieniem bardzo rygorystycznych kryteriów takich jak: zapewnienie części zamiennych przez okres 10 lat oraz sieć serwisów rozmieszczona na terenie całego kraju.
W przypadku, gdy pompa ciepła nie posiada znaku EHPA-Q oraz podany współczynnik COP nie jest potwierdzony przez niezależny, autoryzowany ośrodek akredytacji, oznacza to, że podane przez firmę parametry są wyłącznie jej deklaracją.
Efektywność pompy ciepła, a jej budowa
Na efektywność pomp ciepła w dużej mierze ma wpływ również ich budowa. Jednym z podstawowych elementów jest sprężarka. Dawniej pompy ciepła ze sprężarkami typu on-off wymagały współpracy ze zbiornikiem buforowym wody grzewczej.
W nowoczesnych urządzeniach montowane są sprężarki inwerterowe, które pozwalają na płynną regulację mocy grzewczej pomp ciepła. W większości przypadków nie wymagają również zbiornika buforowego, co również obniża straty ciepła układu i zużycia energii elektrycznej przez pompy obiegowe. Co za tym idzie? Efektywność całego układu wzrasta, a koszty eksploatacji pompy ciepła maleją.
Sezonowy współczynnik efektywności pomp ciepła SCOP (SPF)
Stosunkowo bardziej miarodajny od współczynnika COP jest SCOP. Określa on stosunek ilości energii elektrycznej przekazanej do instalacji grzewczej, w stosunku do energii elektrycznej pobranej przez pompę ciepła w ciągu całego sezonu grzewczego. Ten współczynnik jest oznaczony zgodnie z normą EN 14825, uwzględnia zmieniające się warunki pracy, a co za tym idzie, pozwala na dokładniejsze oszacowanie kosztów eksploatacji.
Zakup pompy ciepła to inwestycja na wiele lat. Jeśli chcemy zaoszczędzić na kosztach ogrzewania i doprowadzić do szybkiego zwrotu przedsięwzięcia powinniśmy wybrać pompę ciepła o możliwie jak najwyższym współczynniku COP i SCOP.